و آنان كه در اموالشان حقّي است معلوم.
براي افراد سائل و محروم.
و آنان كه روز جزا را باور دارند.
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند.
زيرا از عذاب پروردگارشان ايمني نيست.
و آنان كه دامنهاي خود را (از گناه) حفظ ميكنند.
مگر بر همسران يا كنيزانشان كه در اين صورت، در خور ملامت نيستند.
پس كساني كه جز اين را طلب كنند، اينان همان تجاوزگرانند.
معارج، 24-31
نکتهها
به گفته مفسّران، اين آيه قبل از فريضه خمس و زكات نازل شده است.
از امام صادق(ع)درباره «حقّ معلوم» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتي داده و او بخشي از آن را جدا كرده و با آن صلهرحم ميكند و مشقّت را از خويشان خود بر ميدارد.
در نهج البلاغه ميخوانيم: همانا خداوند، قوت فقرا را در اموال اغنيا قرار داده است و هيچ گرسنهاي نيست مگر آن كه ثروتمندي از حقّ او بهرهبرداري ميكند و خداوند از آنان بازخواست خواهد كرد.
پيامها
1. نماز و رسيدگي به محرومان، پيوند ناگسستني دارند.
2. انفاق، تعديل كننده روحيه حرص و بخل است.
3. نيازمندان، در اموال توانگران حق دارند و شريكند.
4. در فقرزدايي تنها به ظاهر افراد ننگريد، گروهي از محرومان صورت خود را با سيلي سرخ نگه ميدارند و سؤال نميكنند.
5. سعادت فرد، از سعادت جامعه جدا نيست.
پرتوسخن